Werf Slim: Werf Studenten #232
Mbo, Muziek 🎸 en Mega-vergrijzing
Hartelijk maandag!
Deze week alles over mbo’ers die ploeteren om een baan te vinden, een nieuwe wet die stages nog belangrijker maakt, en advocaten die maar blijven groeien. Ook bespreken we het falen van cv's en waarom steden vastzitten in ouderwetse kantoorstructuren. Plus, het boek Recruitment Unicorn* biedt keiharde tips voor de arbeidsmarkt, al mis ik nog iets over stages. En, het cijfer van de week: 7,9 op de wervingshaalbaarheid, dus iets makkelijker om personeel te vinden. Oh ja: zet die luchtgitaar alvast klaar!
Veel stagiairs gewenst!
En een hele fijne week natuurlijk.
Onze partner: Stichting ELBHO
Heb je wel eens gehoord van de Stichting Erkend Leerbedrijf Hoger Onderwijs (ELBHO)? Nee? Hoog tijd om dat gat in je kennis te dichten. Want ja, als je als bedrijf nog wilt opvallen in die verzengende, uitgedroogde arbeidsmarkt, moet je wat doen. En laat me je nu niet meteen kwijtraken, maar denk eens aan een audit om erkend leerbedrijf te worden.
Een externe professional die zegt: “Jullie aanpak van stages? Helemaal top!” Dat is toch fantastisch? Je laat zien dat je echt investeert in jong talent. En je steekt mooi de draak met al die andere bedrijven die achterover leunen en denken dat talent vanzelf komt aanwaaien. Spoiler alert: gebeurt dus niet.
Voor je het weet, staan die jonge, frisse talenten bij jou op de stoep, terwijl de concurrentie het nakijken heeft. Smullen!
Deze week
Doen werkgevers wel genoeg hun best om het de mbo’ers makkelijk te maken?
Nieuw onderzoek laat zien dat mbo'ers het nog steeds knap lastig hebben om een baan te vinden. Ondanks alle praatjes over krapte op de arbeidsmarkt, moeten vooral mbo-niveau 1 en 2 flink ploeteren om ergens binnen te komen. En nee, werkgevers maken het ze niet altijd makkelijk. Vooral buiten de Randstad voelen ze de bui al hangen: het is hier echt zoeken naar een speld in een hooiberg.
En dat hele verhaal over sourcen? Daar zijn veel werkgevers ook niet bepaald goed in. Gelukkig werk ik samen met een paar vakgenoten aan een boek over mbo-recruitment dat eind dit jaar of begin volgend jaar uitkomt. Grote roerganger? Eugene van den Hemel en Max Boodie van Playtowork (ook geciteerd in dit onderzoek).
Dus dat komt goed!
Mensen liegen op hun CV, nog steeds.
Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 8 Nederlanders weleens een leugentje op hun cv zet. Werkervaring die ineens een stuk indrukwekkender lijkt, een opleiding erbij die er nooit was—je kent het wel. Vooral mannen zijn er goed in, en jongeren trouwens ook. Vier op de tien mannen verzint iets over hun werkervaring, bij vrouwen is dat drie op de tien.
Kortom, dat traditionele cv? Tja, dat begint toch wel een beetje op luchtfietserij te lijken. Waarom niet gewoon langer kennismaken met elkaar? Ik heb daar een briljant idee voor: stages! Veel beter dan al dat gejokkebrok. Werkt trouwens ook vice versa: Veel bedrijven claimen een soort werkwalhalla te zijn terwijl het ook daar weer maandagochtend zal worden met Bob van financiën die denkt dat ‘ie grappig is. Dat leer je niet via de vacature of een gesprek met HR. Dat merk je pas als je een tijdje rondloopt. Stages dus.
Nog meer slecht nieuws voor cv’s.
Nog een stuk over gejok in sollicitaties, deze keer van Gusta Timmermans. Cv's staan vaak vol verfraaiingen zoals aangepaste functietitels of opgepoetste werkervaring. Timmermans ziet dit niet als fraude, maar als een poging van sollicitanten om zichzelf beter in de markt te zetten in een competitieve arbeidsmarkt. Ze wijst erop dat veel mensen ook cv’s laten schrijven door AI, zoals ChatGPT, wat de betrouwbaarheid nog verder ondermijnt.
Timmermans pleit voor een meer persoonlijke aanpak in het sollicitatieproces. Werkgevers zouden kandidaten niet alleen moeten vragen naar functies, maar juist naar hun persoonlijke ervaringen, vaardigheden en drijfveren. Zo hoor je het ‘echte verhaal’ en krijg je een beter beeld van iemands kwaliteiten. Het voorleggen van een concrete case kan daarbij helpen om de keuzes van de sollicitant en hun aanpak inzichtelijk te maken.
Niet geheel ontoevallig is Gusta een van de mede-auteur bij het boek over mbo-recruitment.
Stages zijn hiervoor een ideaal instrument, omdat ze werkgevers de kans bieden om kandidaten in de praktijk te zien functioneren en zo een beter beeld te krijgen van hun werkelijke vaardigheden en potentieel.
Wetsvoorstel leeruitkomsten aangenomen!
Via Radboud Dam op Linkedin goed nieuws in mn tijdlijn deze week: De Eerste Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel Leeruitkomsten voor het hbo en wo. Maar wat betekent dat nu precies? Het zorgt ervoor dat ons onderwijs een stuk flexibeler wordt en beter aansluit op de arbeidsmarkt. Praktisch en toekomstgericht dus.
Wat zijn leeruitkomsten? In plaats van te kijken naar hoeveel vakken je hebt gevolgd of hoeveel uren je hebt gestudeerd, draait het om wat je daadwerkelijk hebt geleerd en kunt toepassen. Het gaat om kennis, begrip en vaardigheden die direct relevant zijn. Dit betekent dat ook werkervaring en praktijkervaring meetellen. Of je nu uit de collegebanken komt of hebt geleerd op de werkvloer—het resultaat telt.
Werkervaring krijgt hierdoor een veel grotere rol in deeltijd- en duale opleidingen, en dankzij een amendement geldt dit nu ook voor voltijdopleidingen. Dit zorgt ervoor dat leerwegen beter aansluiten op de praktijk en soms versneld kunnen worden door de inbreng van werkervaring. En hier komen stages om de hoek kijken.
Stages zijn namelijk de perfecte manier om die leeruitkomsten in de praktijk te bewijzen. Tijdens een stage ontwikkel je vaardigheden en pas je kennis toe in een echte werkomgeving. Dit biedt zij-instromers en omscholers een directe kans om werkervaring op te doen en versneld door de opleiding te gaan. Voor bedrijven is dit bovendien een kans om stagiairs op hun capaciteiten te beoordelen en meteen te zien wat iemand in huis heeft.
Wat betekent dit concreet?
- Zij-instromers en omscholers in sectoren zoals zorg, onderwijs en techniek kunnen sneller en gerichter aan de slag.
- Momenteel studeren zo’n 25.000 studenten op basis van leeruitkomsten, maar dit aantal kan oplopen tot 100.000 of meer.
Kortom, goed nieuws voor de zorg, het onderwijs, de techniek én de arbeidsmarkt. En voor mij persoonlijk een bijzonder moment, omdat dit mijn eerste dossier was bij OCW. Vanaf 1 januari 2025 gaat de wet officieel in werking.
Veel sollicitaties bevatten onwaarheden, wat het lastig maakt voor werkgevers om een goed beeld te krijgen van kandidaten. Gusta Timmermans van Recruitment Builders pleit ervoor om minder te vertrouwen op cv's en motivatiebrieven en in plaats daarvan direct met sollicitanten in gesprek te gaan over hun drijfveren en vaardigheden.
Luchtgitaar op de steiger
Ik schreef weer een blog voor OnderhoudNL, samen met *the man, the legend* Wilbert Theunissen. Deze keer gaat het over luchtgitaar spelen op de steiger.
Laten we eerlijk zijn: als leermeester ben jij de held van het verhaal. Jij kent alle kneepjes van het vak, hebt de stormen doorstaan en nu is het aan jou om die kennis door te geven. Maar zonder verbinding met je leerling wordt het een stuk lastiger. Want je kunt een prachtige gitaar hebben, maar als je de juiste snaar niet raakt, is het net zo nutteloos als een plintenladder zonder plinten. Met die juiste snaar speel je samen binnen de kortste keren luchtgitaar op Stairway to Heaven. Zonder die klik? Dan ga je regelrecht naar de Highway to Hell – en dat wil niemand.
Verbinding is hier het toverwoord. Je taak als leermeester? Bruggen bouwen. Niet alleen tussen wat je leerling nog niet weet en wat hij straks kan, maar ook tussen jullie als mensen. Want zonder vertrouwen, geen leren.
ROA: 90% vervanging door vergrijzing.
Het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) voorspelt tot 2028 een tragere groei van de werkgelegenheid door een lagere economische groei. Van de 2,2 miljoen baanopeningen wordt 90% veroorzaakt door vervanging, zoals pensionering. Vooral mbo4- en mastergediplomeerden hebben gunstige vooruitzichten, terwijl de arbeidsmarktperspectieven voor bachelors minder rooskleurig zijn door een groeiend aantal hoogopgeleiden.
Er blijven tekorten bestaan in technische beroepen en sectoren zoals onderwijs en zorg door een hoge uitstroom van personeel. Ook in de agrarische sector wordt vergrijzing een probleem, met een tekort aan jonge afgestudeerden. Tekorten worden ook verwacht in juridische functies, bij politie-inspecteurs en overheidsambtenaren.
Wat dit ook laat zien, is dat er flink wat beweging op komst is, vooral door vergrijzing. En die komt hard aan: maar liefst 90% van de baanopeningen tot 2028 komt door vervanging. En besef goed, die vervanging is niet zomaar iemand die even het stokje overneemt. Nee, dat is iemand met andere culturele ideeën, overtuigingen en wensen.
De vraag is: laat je die mensen de ruimte om je bedrijf te vernieuwen, of denk je dat ze zich wel ‘even aanpassen’? Is jouw bedrijf klaar om die 90% vervanging op te vangen op dat gebied? Want één ding is zeker: de arbeidsmarkt van morgen vraagt om meer dan alleen iemand die hetzelfde kunstje opnieuw doet. Tijd om je af te vragen of jouw organisatie dat aankan!
Dit rapport is van eind 2023, ik wilde eerst een recent rapport delen over Gelderland. Nu vind ik Gelderland echt tof maar ik probeer wel het bredere plaatje te zien. Dus die heb ik niet als uitgangspunt genomen. Mocht je toch Gelderland willen zien? Link hier
Werken bij de overheid, willen jongeren dat?
Afgelopen week was ik te gast bij de Rijksoverheid, waar ik tijdens een bijeenkomst mijn idee over het belang van stages deelde (in een notendop). In dat kader moest ik denken aan een artikel dat ik een tijdje terug gebruikte bij een adviesrapport voor een gemeente. In het artikel verkennen de auteurs het principe van Public Service Motivation (hier een literatuurstudie daarnaar). Werk je bij de overheid? Dan is dit een interessante: Het artikel "Werken bij de overheid: een aantrekkelijk alternatief voor jongeren?" onderzoekt de vergrijzing binnen gemeenten, waar 60% van de medewerkers ouder is dan 45 jaar. Deze vergrijzing stelt uitdagingen voor het HR-beleid van gemeenten, vooral wat betreft het aantrekken van jongeren. De onderzoekers vroegen ruim 800 jongeren wat zij belangrijk vinden in werk en vergeleken dit met de werkervaringen van 300 gemeentemedewerkers.
De studie concludeert dat gemeenten hun aantrekkingskracht op jongeren een flinke boost kunnen geven door drie dingen aan te pakken: uitdagend en afwisselend werk, een sociale werkomgeving, en – heel belangrijk – een innovatief imago. Want ja, die uitstroom van oudere medewerkers komt eraan, en als je wilt dat je gemeente een beetje fris blijft (en dit geldt natuurlijk ook voor andere delen van de overheid), dan moet je daar nu op inspelen.
Daarnaast geeft de studie een aantal praktische tips om het HR-beleid lekker future-proof te maken en beter aan te laten sluiten bij wat de nieuwe generatie werknemers wil. Aan Anne (die deze nieuwsbrief leest, begreep ik vorige week), doe er je voordeel mee! 👏
Technici tekort, maar advocaten genoeg.
Het aantal advocaten in Nederland blijft maar stijgen. Waar andere beroepen schreeuwen om jonge mensen, loopt de advocatuur vrolijk door. Vooral op de Zuidas is het feest—de 19.000ste advocaat is net beëdigd en de bloemen stonden al klaar. En ja, dat contrast met notarissen en deurwaarders, waar de cijfers juist dalen, is pijnlijk. Maar in de advocatuur? Groei, groei, groei.
Wat is het geheim? Simpel: het vak heeft status, een prima inkomen en na drie jaar de beroepsopleiding kun je overal terecht. Je kunt lekker aan je schoonouders vertellen: *“Ik ben advocaat”*, en dat levert je gegarandeerd goedkeurende blikken op. Ondertussen fungeren de grote kantoren als opleidingsinstituten en blijft de Zuidas een magneet voor jonge, ambitieuze advocaten.
Maar het laat ook iets anders zien: Nederland is in rap tempo aan het juridiceren. Of dat goed nieuws is? Geen idee, gezien de grote uitdagingen die ons te wachten staan. Gelukkig heeft iedereen een goede advocaat. Tenminste, als je het kunt betalen... Want de sociale advocatuur is ondertussen aan het leeglopen. Magere verdiensten en een tekort aan jonge aanwas zorgen ervoor dat steeds minder sociaal advocaten beschikbaar zijn om de mensen te helpen die het écht nodig hebben.
Dus ja, advocaat worden is nog steeds een gouden ticket. Zolang je maar kiest tussen het glamourleven op de Zuidas of de harde realiteit van de sociale advocatuur, waar de strijd net zo fel is—maar dan voor een stuk minder geld.
Solving the World’s Most Complex Problems With Science and Technology | The Atlantic Festival 2024
Hele interessante discussie die ik al een tijdje volg, met name via de man die hier op het podium zit: Dror Poleg. Hij schrijft over de toekomst van kantoren en steden. Zijn idee? Dat de wereld van werk is veranderd voor de werkenden terwijl de bazen en kantooreigenaren nog steeds in het oude paradigma vast zitten. Wat ik me afvraag na het lezen van Dror Poleg’s inzichten, is dit: waarom? We doen alsof de wereld niet is veranderd, terwijl technologie ons allang een uitweg heeft gegeven. Ooit zat het kantoor praktisch naast de bakkerij of de fabriek, omdat je elkaar simpelweg moest kunnen zien en spreken. Nu is dat compleet achterhaald. Met e-mail, Zoom en allerlei digitale tools kunnen we elkaar spreken, zien en samenwerken, waar dan ook ter wereld. Dus waarom blijven steden en bedrijven hun werknemers dwingen om fysiek aanwezig te zijn in dat ene gebouw.
En dan de grotere vraag: waarom blijven steden vasthouden aan dat oude kantoorconcept, terwijl ze zichzelf steeds verder in de problemen brengen? Bedrijven willen flexibele werkplekken, maar steden zitten vast in regels die nog uit de vorige eeuw stammen. Steden moeten meegaan met de tijd, anders zetten ze zichzelf buitenspel.
Poleg maakt duidelijk dat er een grote disconnect is tussen hoe we werken en hoe onze steden zijn ingericht. We willen economische bloei én leefbare steden, maar de manier waarop steden nu functioneren, maakt dat alleen maar moeilijker. Steden moeten ruimte geven voor experimenten, voor flexibele woon- en werkplekken, en vooral: ze moeten stoppen met doen alsof het kantoor van vroeger nog de norm is. Want anders blijven ze achterlopen.
De vraag ‘waar gaan we werken als bedrijf’ is een hele legitieme. Het is wel de vraag of een kantoor uit de jaren zestig het antwoord is.
Hier de video van de hele set talks (allemaal achter elkaar opgenomen) en boy ze zijn allemaal SUPER de moeite waard, hoewel beetje VS georiënteerd.
Waarom heb ik de hele video met alle talks gedeeld en niet alleen bovenstaande? Last minute wijziging. In datzelfde event zit namelijk ook een heel interessant interview met Johnathan Haidt die the Anxious Generation schreef; over de ellende die social media veroorzaakt onder jonge mensen. Sterker nog daar begint het mee. Dus eerst Haidt en scroll dan naar 1:27 voor het verhaal van Dror.
Allebei superrelevant voor studenten van nu. Waar werken we en mentaal welzijn. Of de rest ook de moeite waard ik laat ik aan jou om te beoordelen, maar ik heb alles gebinged.
Boek van de week
*Recruitment Unicorns* is hét boek voor iedereen die zijn recruitmentagenda een beetje messcherp wil krijgen. Vijftig experts uit de arbeidsmarkt, employer-branding en recruitment delen hun beste tips en tricks. En geloof me, die zijn hard nodig, want de arbeidsmarkt? Die is stuk. Babyboomend Nederland zwaait vrolijk gedag terwijl de rest van ons wanhopig zoekt naar personeel. Oh, en laten we de woningcrisis en de eisen van Generatie Z niet vergeten. Leuk, hè?
Wat krijg je? Een mix van toepasbare strategie, keiharde tips en advies van de beste recruitmentnerds van Nederland. En dat alles met de humor en scherpte die je van Arjan Elbers gewend bent. Ik mis alleen een belangrijk thema: Stages. Echt grappig dat iemand die de arbeidsmarkt totaal om wil gooien en alle unieke strategieën uit de kast haalt toch nog die blinde vlek heeft. Maar dat is iets voor het volgende boek. 🤪
Cijfer van de week
7,9
Dit is het cijfer dat The Intelligence Group geeft aan de ‘wervingshaalbaarheid’. De wervingshaalbaarheid, of zoals ik het noem, de “kan-ik-überhaupt-iemand-vinden-score,” is een cijfer tussen de 0 en de 10. Dit cijfer vertelt je hoe lastig het is om personeel te vinden. Hoe komt dat cijfer tot stand? Nou, het kijkt naar de verhouding tussen de vraag (lees: vacatures) en het aanbod (lees: mensen die daadwerkelijk een baan zoeken).
Als de vraag groter is dan het aanbod, stijgt de score en daarmee ook jouw stressniveau, want dan is het moeilijker om iemand te vinden. In een krappe arbeidsmarkt schiet die score richting de 10, oftewel: succes met werven! Andersom, als er veel mensen op zoek zijn en weinig vacatures zijn, daalt de score en is het makkelijker om personeel binnen te hengelen.
Lichtpuntje: q3 2023 was het cijfer 8,2, dus het daalt. Een beetje. Heel klein beetje. Maar toch. Het daalt. 😬
Dat was m!
Komende week heb ik een paar bedrijfsbezoek aan de hand, vooral voor mbo studenten bij de projecten die we met een aantal grote automerken doen. Daarnaast schrijf ik een blog voor Censes en drie rapportages van het gerichte onderzoek dat we doen onder de deelnemers aan onze trajecten over hun welbevinden bij een werkgever. Hoe gaat het? Wat gaat goed, wat kan beter, wat heb je nodig. Door dat regelmatig te monitoren heb je snel inzicht en data op de punten waar je goed in de wedstrijd zit en waar je mag bijsturen als werkgever. Meer daarover weten? Stuur mij vooral even een e-mail. Ook niet onbelangrijk: 2 oktober lanceert het nieuwste, leukste en volgens mij nu al legendarische platform NUTZY. Tagline: Je nieuwe job in een notendop. Geniaal. Van de mensen achter nutzy heb ik al begrepen dat ze zichzelf kwetsbaar hebben opgesteld op een Rocycle en dat hier schokkende camerabeelden van zijn die ze als promotie gaan gebruiken. Ik zou de socials f5’en alsof er geen morgen is. Woensdag is de dag.
Rest mij je een hele fijne week te wensen.
En je niet te laten gaan zonder deze geniale commercial van Asics. Dat zitten slecht is moge duidelijk zijn (‘het nieuwe roken etc etc). Deze is heel mooi, met de hoofdrolspeler van Succession (nooit gezien, schijnt heel goed te zijn) als onheilsprofeet. Hier uitleg van de communicatiegoeroe van het bedrijf.
Hier de commercial:
En last but zeker nog least: heel veel stagiairs natuurlijk
F*ck the fruit!
En onthouden: Werf Slim: Werf studenten.
Tot de volgende!