Werf Slim: Werf Studenten #238
Krapte, Klimaat🌳, Kabinetskeuzes
Hartelijk maandag,
Deze week in de nieuwsbrief: schaarse vakmensen, het zoveelste bezuinigingsfeestje in het mbo en een inspirerend verhaal van stagiaire tot mede-eigenaar bij Grytte; het levende bewijs dat een stage de start kan zijn van een topcarrière.
Verder een korte blik op het Young Professional onderzoek (samen met Careerwise en Jos Ahlers), PwC’s Workforce Radar met tips om jong talent vast te houden, en een verontrustend kijkje in de verdwijnende zekerheid van diploma’s in India en China. Plus een geinige video over het allereerste sollicitatiegesprek ooit, want tja, ergens moet die marteling zijn begonnen. Oh en de vraag: Wanneer ben je officieel een ouwe zak?
Deel deze nieuwsbrief in jouw netwerk!
Onze partner: Stiching ELBHO
Wil je écht opvallen als werkgever? Denk je dat een fruitschaal en een koffiecorner met zeventien soorten plantaardige melk niet meer genoeg zijn? Maak kennis met ELBHO! Want ja, Nederland kon nog wel een keurmerk gebruiken. Maar deze is echt anders (echt waar!). Als erkend leerbedrijf laat je zien dat je het snapt: stagiairs krijgen bij jou niet zomaar het ‘klusjes-werk’, maar een volwaardige leerervaring. En het mooie? Het werkt nog ook! Terwijl andere bedrijven wanhopig #vacature en #stage spammen op LinkedIn, staan studenten bij jou in de rij – mits je die ELBHO-certificering binnenhaalt. Succes! 🏆
Deze week
Bezuinigen als traditie van kabinet vooruitSchoven.
Zoals eerder al het geval was met het stagefonds voor zorgbegeleiders: een hoop kabaal, maar weinig structurele steun. Ook toen werd een broodnodig fonds zonder pardon weggeschrapt, met alle gevolgen voor de stagebegeleiding in de zorg. Nu krijgen we hetzelfde script voorgeschoteld, maar dan voor het mbo: de subsidies verdwijnen, de stageplekken drogen op, en de roep om vaklieden blijft ongehoord.
Dit voelt als een kabinetsklassieker in de categorie ‘mooie woorden, lege handen.’ Het kabinet zegt het mbo te omarmen en het tekort aan vakmensen aan te willen pakken, maar trekt ondertussen de stekker uit de programma's die juist helpen om jongeren praktijkervaring te geven. Zo schreeuwt het beleid één ding, maar de werkelijkheid in de klas en op de werkvloer klinkt helaas heel anders.
50 meest schaarse beroepen
Het lijstje van de 50 meest schaarse beroepen voor 2025 leest bijna als een tragikomedie: dakdekkers, elektrotechnici, autoschadeherstellers – we hebben ze dringend nodig, maar de aantallen blijven achter. Voor een isoleerder geldt bijvoorbeeld dat hij of zij kan kiezen uit 43 vacatures. Inderdaad, 43!
Gelukkig is er de overheid die snapt dat we vakmensen hard nodig hebben als land. Die gaan moeten investeren in deze beroepen, het onderwijs een handje helpen en vooral géén bezuinigingen doorvoeren… maar ja, dat zou het kabinet nooit doen, toch? Oh wacht... we weten inmiddels wel beter. Terwijl de vraag naar vaklieden de pan uit rijst, zien we dat de budgetten voor mbo-opleidingen juist krimpen.
Wat kunnen we leren van al deze schaarste? Heel simpel: stages zijn de beste manier om jongeren nu alvast te laten proeven van deze beroepen. Maar zonder structurele steun en écht langetermijndenken blijft het bij loze woorden. Want eerlijk is eerlijk: als we vakmensen willen opleiden en het tekort willen dichten, zullen we meer moeten doen dan alleen verbaasd de schouders ophalen en te roepen.
Gen Z aan het werk: wat we eigenlijk al weten in de herbevestiging op 560 ‼️pagina's
De Marlee Gen Z at Work Study: een dikke pil uit de VS van 560 pagina’s die haarfijn uitlegt wat Gen Z wil op de werkvloer. Veel van deze inzichten vallen in de categorie ‘oh ja, dat weten we wel.’ Flexibiliteit, authenticiteit, minder hiërarchie, allemaal geen nieuws, maar prima om nog eens bevestigd te zien.
Gen Z blijkt weinig te voelen voor vaste kantooruren en houdt niet van ouderwetse hiërarchieën. Ze willen impact, niet zomaar kopietjes draaien of koffie halen. Het is een generatie die direct op zoek is naar zingeving, invloed en flexibiliteit, al vanaf die eerste stageplek. Het is geen route naar ‘later,’ ze willen nu al een verschil maken.
Voor organisaties is deze studie een stevige herinnering: tijd om die oude werkcultuur bij te schaven. Want ook al voelt het soms als oude wijn in nieuwe zakken, de boodschap is duidelijk: als bedrijven niet mee veranderen, loopt Gen Z zo weer de deur uit.
Van Stagiaire tot Mede-eigenaar: ‘Grytte’ droom of gewoon keihard werken?
Dit is zo’n verhaal waar je meteen een warm gevoel van krijgt: Samantha die zestien jaar geleden als stagiaire binnenwandelt en inmiddels mede-eigenaar is van Grytte. Een sprookje? Nou, misschien. Maar zoals we weten, is ondernemen vaak meer ploeteren dan glorie. Want van stageplek naar mede-eigenaar klinkt als een rechte lijn omhoog, maar wie goed leest, ziet dat Samantha’s weg bezaaid was met uitdagingen en – heel veel – werk.
Je begint met een stageplek, denkt nog geen idee te hebben wat het bedrijf eigenlijk doet (komt vast bekend voor). En dan ineens, na jaren hard werken, ben je mede-eigenaar. Het is het soort stageverhaal waar je als bedrijf HR-wervingscampagnes op zou kunnen bouwen. Want het laat zien dat een stage niet zomaar een tijdelijk klusje is; het kan een levenslange samenwerking worden.
En, eerlijk is eerlijk, dit is ook een goed voorbeeld voor bedrijven: stages bieden niet alleen een kans voor de stagiaire, maar ook voor het bedrijf. Wie investeert in jong talent, krijgt daar uiteindelijk veel voor terug – als de overheid nu nog meedoet met de juiste ondersteuning, kunnen er wellicht meer van dit soort succesverhalen geschreven worden.
PwC’s Workforce Radar: de kunst van het talent vasthouden
Het PwC Workforce Radar Report van 2024 vertelt ons ook opnieuw wat we eigenlijk al lang weten: als je niet op tijd investeert in talent, dan loop je straks achter de feiten aan. Wat volgt is een stevig staaltje consultancy-jargon, compleet met ‘sliding scales’ en ‘talent magnet vs. factory’-scenario’s. Het draait allemaal om één ding: hoe maak je van je organisatie een plek waar talent wil blijven en kan groeien, zonder dat ze meteen weer de deur uitlopen?
Toch is het, ondanks alle termen en schema’s, absoluut de moeite waard om door te nemen. Wie de lange zit aandurft, krijgt handige inzichten over wat bedrijven nú kunnen doen om jong talent serieus te nemen. En daar komt de brug naar stages: wie slim is, begint niet bij de top, maar bij de basis. Koffie halen kunnen ze overal, maar het echte werk, dát maakt het verschil. Dus: Zitkussentje opfluffen, koffie erbij. Lezen!
Prijs beste leerbedrijf.
Het is weer zover: de jaarlijkse zoektocht naar het beste leerbedrijf en de meest toegewijde praktijkopleider; die held op de werkvloer die het vak met hart en ziel doorgeeft aan onze mbo-studenten. Van metaalbewerkers tot zorgmedewerkers, elk bedrijf kan zijn toppers voordragen voor deze bijzondere titel.
Met zo’n 250.000 leerbedrijven in Nederland is het geen kleinigheid. Deze praktijkopleiders – de stille krachten – helpen studenten om te groeien, zowel in hun vak als persoonlijk. Tot 15 november kan iedereen een leerbedrijf of praktijkopleider nomineren, zodat de echte vakhelden ondanks het beroerde kabinetsbeleid even in het zonnetje gezet worden.
Het diploma: geen gouden ticket meer?
In deze documentaire van CNA Insider zien we hoe India’s jongeren, ondanks hun diploma’s en harde werk, vastlopen in hun zoektocht naar zekerheid op de arbeidsmarkt. Ze hopen massaal op een overheidsbaan voor stabiliteit, terwijl de privé-sector en landbouw vaak weinig perspectief bieden. Het resultaat? Een generatie vol frustratie, protesten en een groeiende kloof tussen droom en werkelijkheid.
En dit patroon is niet uniek voor India. In China bijvoorbeeld stroomt Shanghai vol met afgestudeerden die wanhopig een baan zoeken, vechtend tegen felle concurrentie in een haperende economie. Waar een diploma vroeger een zekere route naar een goede loopbaan bood, lijkt dat nu een illusie te worden. Deze documentaire legt zo een breed probleem bloot: de oude zekerheid van het diploma als gouden ticket verliest zijn glans, en jongeren wereldwijd staan voor een nieuwe realiteit.
Hoewel het OECD een nog best veerkrachtige wereldeconomie voorspelt met stabiele groei in 2024 en 2025, wijst het ook op een serieuze trend: in opkomende markten zoals India of China biedt een diploma steeds minder zekerheid op een stabiele carrière. Dit onderstreept volgens mij de noodzaak voor structurele herbezinning van de rol van formeel onderwijs en investeringen in vaardigheden. In plaats van uitsluitend diploma’s te zien als de sleutel tot succes, groeit de noodzaak voor skillsgericht opleidingen ; waarbij praktische vaardigheden en aanpassingsvermogen het belangrijkste zijn.
Populisme, de strijd tegen de klok en… stages?
Interessante observatie over de opkomst van extreemrechts en tijd. Populisme en stages lijken misschien mijlenver uit elkaar te liggen qua thematiek, maar in een wereld die steeds sneller draait, blijken ze verrassend raakvlakken te hebben. Net zoals rechtspopulisten inspelen op de ongeduldige drang naar simpele en snelle oplossingen, staan ook stagiairs vaak onder druk om direct mee te draaien, zonder al te veel tijd voor training of reflectie. Bedrijven willen stagiairs die meteen ‘productief’ zijn, en al die tijd voor inwerken? Dat voelt vaak als een luxe die ze zich niet kunnen permitteren.
Net zoals democratie de tijd nodig heeft om tot afgewogen besluiten te komen, geldt dat ook voor het leerproces van stagiairs. Snelkookpan-begeleiding levert misschien op korte termijn resultaat, maar wie verder kijkt, weet dat een stage juist de ruimte moet geven om te leren, te experimenteren en zelfs fouten te maken. Want als we willen dat stagiairs echte vakmensen worden – en niet alleen snelle oplossingen leveren – hebben ze tijd en begeleiding nodig, niet een strak schema waar reflectie in de verdrukking komt.
In de kern draait het om hetzelfde: of we nu praten over democratie, werk of opleiding, echte vooruitgang vraagt tijd, geduld en ruimte voor nuance.
Cijfer van de week
97%
Jonge mensen geven de meeste verantwoordelijkheid aan bedrijven voor klimaatverandering en milieuschade, waarbij maar liefst 97% van hen vindt dat bedrijven hier een grote rol in moeten spelen. Dit is het hoogste percentage toewijzing van verantwoordelijkheid aan bedrijven in dit overzicht, waarmee het duidelijk wordt dat jongeren verwachten dat bedrijven actief bijdragen aan het oplossen van milieuproblemen.
Boek van de week
Wanneer ben je officieel een ouwe zak?
Vraag ik voor een vriend. 😬In haar nieuwste boek neemt Japke-d. Bouma ons mee langs alle levensvragen die je altijd al had, of je nu boomer, millennial of gen Z’er bent. En dat past precies bij de essentie van generatieleiderschap: het gaat niet om hokjes denken, maar om actief en met humor de verschillen én overeenkomsten tussen generaties te omarmen. Of het nu gaat om datingtips zonder vissenfoto’s, overlevingsstrategieën voor de werkborrel, of om te leren dat een verbouwing altijd drie keer duurder uitvalt, Japke-d. laat zien hoe je met een flinke dosis zelfspot generaties dichter bij elkaar brengt.
Voor wie op zoek is naar generatieleiderschap in plaats van generatiemanagement, biedt dit boek een frisse kijk. Want wijsheid komt niet per definitie met leeftijd; soms helpt het ook om gewoon een pannenkoek te eten voor die werkborrel.
wie na deze humoristische handleiding nog wat dieper wil duiken in de wereld van jongeren en werk, verwijs ik je graag door naar het grote Young Professional onderzoek dat ik samen met Careerwise en Jos Ahlers deed. Download het hier
Dat was m
Deze week is een hele leuke. Aanstaande donderdag sluit ik stage 1 af op het grootste onboarding event van Europa: Onboard Amsterdam. Ik ben ook bij het speakers dinner woensdag avond, ook leuk. En ik heb een leuke ochtend met een grote bedrijfsopleider in Utrecht. Mooie week! Zin an.
Laat ik jullie graag achter met deze geinige video van het allereerste sollicitatiegesprek ooit (met credits aan Emile van Nassau voor het delen)
Hele fijne week 👍
En veel stagiairs gewenst!