Werf Slim: Werf Studenten #270
Clarity, Clash💥, Connection
Hartelijk maandag!
Welkom in de wondere wereld van stages, waar studenten verdwijnen als sneeuw voor de zon en begeleiding vaak nog voelt als een klusje' ‘voor erbij’. Terwijl: wie goed begeleidt, behoudt.
Het nieuwste SBB-rapport laat zien dat sommige sectoren stagiairs vasthouden als superlijm, andere verliezen ze sneller dan een vakantiekracht bij de kassa. Retentie, jawel. Maar de ervaring van de stagiair? Nog steeds een voetnoot. Terwijl dáár alles begint.
Tegelijk haken jongeren af als een sollicitatieproces langer duurt dan hun aandachtsspanne op TikTok. Binnen zeven dagen antwoord, anders zijn ze weg. Dus liever snel en eerlijk dan vaag en traag. Of zit het iets genuanceerder?
En nee, jongeren jobhoppen niet voor de lol. Ze zijn gewoon zoekend in een vloeibare wereld, zoals Bauman beschreef. Altijd onderweg, nooit echt ergens. The Clash vroeg het al: Should I stay or should I go? – en kreeg er geen antwoord op.
In het mkb staat stagebegeleiding onder druk. Zonde. Want volgens Richard Sennett is begeleiden vakwerk: met hoofd én handen. Niet optioneel, maar essentieel.
En ja, AI helpt. Maar wie alles laat schrijven door een chatbot, leert minder. Zelfs met een goed cijfer. Dus begeleiders: begeleid het brein, niet alleen het toetsenbord.
Kortom: begeleiding is goud waard. Maar alleen als je het serieus neemt.
Veel stagiairs gewenst!
Maarten.
Deel deze nieuwsbrief met die collega die bij “retentie” denkt aan iets uit een tandartsfolder
Onze vrienden: NUTZY
Welkom in 2025.
De stagiair van nu? Die typt sneller dan jij kunt roepen “We zoeken een duizendpoot!” Slaapt in een studentenkamer zo groot als een printerlade, betaalt huur alsof het een strandhuisje op Domburg is en snapt werkelijk niet waarom jouw team nog vergadert via Outlook.
En jij? Jij schrijft nog steeds vacatures alsof je sollicitanten zoekt voor een escaperoom met burn-outgarantie. Woorden als flexibel, hands-on en geen 9-tot-5-mentaliteit? Sorry hoor, maar dat is net zo aantrekkelijk als een kopje Senseo.
Je afdeling voelt als een open kantoor waar de ramen niet open kunnen en de ideeën ook niet. Je noemt het een stageplek, maar eigenlijk is het een volwassen versie van “zoek het zelf maar uit.” De begeleiding? Iemand die verdwijnt zodra je vraagt hoe de printer werkt, maar wél heel goed is in “jou verantwoordelijk maken voor je eigen leerproces.”
En dan die vacatures. Je noemt het informele cultuur, maar bedoelt: niemand weet wie de baas is, iedereen cc’t iedereen, en elke vrijdag is er taart, maar niemand weet waarom. En hoe lang die taart er al staat.
Stagiairs willen geen filosofisch pamflet over groei en impact. Ze willen weten:
Wat ga ik doen?
Word ik betaald in euro’s of in “een leerzame ervaring”?
En is mijn begeleider een mens, of een geautomatiseerde afwezigheidsmelding?
Spoiler: niemand droomt van een stage bij een bedrijf dat zichzelf op LinkedIn ‘thought leader in hybride werktransformatie’ noemt, maar in werkelijkheid niet eens een fatsoenlijke inwerkmap heeft.
Daarom is er Nutzy.
Geen vacature vol vage termen. Geen bingo met uitdagend, afwisselend en groeimindset. Gewoon:
👉Dit is je werk
👉Dit krijg je ervoor
👉En dit is Frank. Hij ziet Excel als een hogere kunstvorm, maakt flauwe grappen over het kopieerapparaat (waar geen klachtenloket voor is) en deelt elke donderdag frikandellen alsof het aandelen zijn.
Nutzy. Voor stagiairs die geen manager zoeken met een matig mission statement, maar een collega met een bureaula vol superieure snacks. 🥖🖇️
DEZE WEEK
📈 Blijven of bijbaan?
Het nieuwe rapport “Van leerbedrijf naar loopbaan” van SBB laat zien hoeveel mbo-studenten na hun diplomering blijven hangen bij hun stagebedrijf. Retentie dus. Of zoals een werkgever het noemt: rendement.
Wat blijkt? De verschillen zijn groot. In sommige sectoren blijft driekwart plakken, in andere is het meer vluchtig dan een zomerbaantje. Het rapport is lekker feitelijk, zonder mening ; maar tussen de regels door zie je waar het wél werkt, en waar begeleiding of binding ontbreekt. Een toevoeging van mij: Een onderzoek naar de retentie van stagiairs zonder de ervaring van de stagiair mee te wegen is cijfertechnisch logisch te verklaren, maar het blijf niet volledig. Daarom is het rapport mooi, goed gedaan en inzichtelijk maar blijft het belangrijkste detail :De ervaring van de stagiair, als een soort ‘leuke bijvangst’ hangen. Ik denk dat we veel meer die ervaring als centraal punt moeten nemen. Ik ben er van overtuigd dat de ervaring de crux is en alle andere resultaten hieruit volgen.
⏳ Te lang is altijd relatief
Volgens nieuw onderzoek van Gi Group haken jongeren massaal af als een sollicitatieprocedure te lang duurt. Meer dan de helft van de 18- tot 25-jarigen verwacht binnen 7 dagen een reactie – anders zijn ze weg. Maar wat is te lang? Dat blijkt vooral een kwestie van verwachtingsmanagement.
👉 Belofte maakt schuld: zeg je dat je binnen 1 dag reageert en doet het in 2, dan ben je te laat. Zeg je 10 dagen en reageer je in 5, dan ben je een legende.
Voor stages geldt hetzelfde: jongeren verwachten duidelijkheid. En snel. Geen vage beloftes, maar eerlijke tijdslijnen. En dan liefst alsnog een positieve verrassing.
📌 Lees het hele artikel op Werf&:
‘Jongeren haken af als sollicitatie te lang duurt’
Zoals ik zelf schreef in mijn engelse blog over dit thema vorig jaar;
“Quality is about meeting expectations. Meet theirs. Not yours.”
We jobhoppen onze carrières kapot
Iedereen wil iets worden, niemand wil iets zijn. Julien de Wit legt in zijn scherpe column (MT/Sprout) bloot hoe het eindeloze jobhoppen misschien minder onschuldig is dan het lijkt. Op LinkedIn lijkt elke nieuwe baan een ‘next chapter’, maar wie continu van hoofdstuk wisselt, leest nooit het hele boek. Daar kun je geïrriteerd over zijn en ‘die jeugd van tegenwoordig’ mompelen. Je kunt ook denken: Dit is een reactie van mensen op de wereld om zich heen.
Ik moest denken aan Zygmunt Baumans Liquid Modernity: zijn boek uit 2000 waarin hij beschrijft hoe vaste structuren oplossen in een vloeibare samenleving waarin alles kan veranderen en niets nog voelt als houvast. Werk, relaties, identiteit: alles is in beweging. En dus zijn wij dat ook. Niet omdat we zó graag veranderen, maar omdat de wereld geen rust meer toestaat. Dus rennen we. Maar in die snelheid verliezen we iets fundamenteels: de kans om diep te wortelen.
Waar we vroeger riepen om de T-shaped professional (brede kennis, diepe expertise) lijken we nu vooral op i-shaped mensen zonder streep: recht omhoog, zonder context. En ja, dan kun je nog zo’n prachtig puntje op de i hebben… maar zonder die horizontale balk ben je geen mentor, geen bruggenbouwer.
“If I go there will be trouble / And if I stay it will be double,” zong The Clash al in 1982. Een punkband uit Londen, die met dat nummer het gevoel van een hele generatie wist te vangen: twijfel, onrust, gebrek aan richting. En eerlijk is eerlijk; dat gevoel is van alle tijden. Alleen heet het nu 'keuzestress' en is het iets met je telefoon.
🛠 Van stagiair tot vakman: begeleiding staat onder druk
In Aannemer lees je hoe belangrijk goede stagebegeleiding in het mkb is — en hoe die onder druk staat. Onderwijsspecialist Gertrud van Erp (VNO-NCW / MKB-Nederland) roept op tot betere ondersteuning voor praktijkopleiders. Want het begeleiden van stagiairs vraagt tijd, aandacht en soft skills; en daar ontbreekt het veel kleine bedrijven aan.
Tegelijkertijd zit het ook scheef bij scholen: bedrijven weten vaak niet eens wie ze moeten bellen bij gedoe. En studenten? Die willen wél impact maken, zegt MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin, maar krijgen nog te vaak geen stagevergoeding of begeleiding op niveau.
Lees het artikel op Aannemer.nl
📌 Waarom dit ertoe doet: Als je stagiairs goed begeleidt, blijven ze. Doe je dat niet? Dan is de uitstroom binnen twee jaar soms 50%. Begeleiden is geen bijzaak, maar personeelsbeleid.
🛠 Begeleiden = vakmanschap
Begeleiden is geen 'extra taak'. Het is werk. Eerlijk werk. En als we Richard Sennett mogen geloven (en dat mogen we), dan is het zelfs een ambacht. Richard Sennett? Oud-cellist, socioloog en schrijver van dikke boeken over werken, maken en samenleven. Beroemd om zijn drieluik over vakmanschap, samenwerking en steden. Zegt dingen als: goed werk doe je niet voor je baas, maar omdat het goed voelt. Dus ja, dan weet je zeker: Moeten we hebben.
Geen rol, geen functiebeschrijving, geen formulier. Maar: een vakmens dat leert in het bijzijn van een ander.
“Vakmanschap is het verlangen om iets goed te doen omwille van het werk zelf.”
Een goede stagebegeleider werkt met hoofd én handen. En snapt dat een stagiair geen project is om af te vinken, maar een collega-in-wording met wie je iets maakt.
📚 Lees hier mijn ode aan de begeleider als vakmens, met een bijrol voor Sennett én worstenbroodjes:
👉 Begeleiden is vakwerk – blog door Maarten Brand
🎣 Diep, Dieper, Down Deep
“If you want to catch little fish, you can stay in the shallow water. But if you want to catch the big fish, you’ve got to go deeper.” – David Lynch
Deze quote zwerft rond op het internet sinds de dood van David Lynch, en hij blijft hangen. Want hij zegt alles over risico. En over hoe we talent zoeken. In de kunst. En op de arbeidsmarkt.
Wie alleen in ondiep water vist: op veilige profielen, voorspelbare cv’s, en ‘past bij onze bedrijfscultuur’ vangt kleine vis. Goed voor de continuïteit en lekker veilig enzo, maar niet voor vernieuwing, vooruitgang.
In een vlammend essay laat schrijver Mesha Maren zien hoe de boekenwereld steeds meer op de arbeidsmarkt begint te lijken: alles moet lijken op wat eerder verkocht werd. Originaliteit? Alleen als er een ‘comp title’ bij past. Geen risico, geen ruimte. Alles moet seriematig, vergelijkbaar, snel verteerbaar.
Dat geldt ook voor stages. Wie alleen stagiairs toelaat die exact voldoen aan het profiel van vorig jaar, sluit de deur voor nieuwe ideeën, andere perspectieven en de écht interessante mensen.
📖 Lees het stuk hier:
👉 The Risk of Serialized Reality: The Metropolitan Review
En durf dit mee te nemen: wil je grote vis? Dan moet je durven duiken.
Ik schreef trouwens ook een stuk over David Lynch kortgeleden. Dat lees je hier. Hij zei namelijk ook dat mensen die volwassen worden niet meer ‘ervaring’ hebben maar minder open staan voor de buitenwereld en voor dingen die we niet kennen.
💻✍️ Je brein op ChatGPT: net zo actief als een printer in slaapstand
Studenten die hun reflectieverslagen schrijven met AI. Even lekker efficiënt. Even lekker makkelijk. Maar wat blijkt uit een onderzoek van Cornell en MIT? Je hersenen vinden het helemaal níet lekker.
Studenten die zelf moesten typen zonder tools (‘Brain only’ , lekker retro) hadden véél meer hersenactiviteit, meer focus én meer gevoel van eigenaarschap. De AI-gebruikers? Die dachten minder na, voelden minder, en konden na afloop niet eens uitleggen wat ze nou precies geschreven hadden. Ja, echt. Je kunt dus een 8 scoren met je verslag en alsnog niet weten waar het over ging.
En het wordt nog beter: na 4 maanden presteerden de AI-schrijvers op élk vlak slechter. Slechter brein. Slechter tekst. Slechter gevoel. Slechter alles.
📢 Dus let op, begeleiders: als je stagiairs alleen nog maar AI laat gebruiken, leid je geen vakmensen op, maar tekstzombies met een goed promptgeheugen. Zeg maar dag tegen je T shaped professional, maar ook tegen je I shaped professional. alleen het puntje op de i blijft nog over.
Dat was ‘m!
Komende week heb ik een afspraak met de vrienden van Careerplaza, de eigenaar van Stageplaza.nl; de grootste stagebank van Nederland (na Stagemarkt althans), spreek ik met een bureau over een project dat hier op de achtergrond suddert uit mijn eigen koker Draait om een platform dat stagebedrijven erkend op basis van inhoud, geen algemene metrics. Complex, supervet en gericht op heel europa. Ook edit ik wat podcasts. Want ook afgelopen week spraken we weer een toffe gast voor Brand en Jansen: Paul van Liempt die de Blauwe Boorden Bonanza schreef een geweldig boek over vakmanschap (en waarom dit de toekomst is). Oh en er is een feestje bij Careerwise.
Oh en avondvierdaagse. Jeuh. 🫣
Wist je trouwens dat ik een boekje meeschreef: Stemmen met je portemonee. Over dat je de wereld kunt verbeteren door wat je koopt, maar ook door waar je kiest om te werken. Kort citaat van mij: “Maatschappelijke impact is geen KPI. Het is geen sticker op je raam of een quote (in goedkope neon) op de muur bij de receptie. Goed doen moet je niet opschalen, je moet het menen.”
Stemmen met je portemonnee kun je hier vinden.
De royalty’s van dit boek gaan naar Free Press Unlimited. Geen overbodige luxe in de huidige geopolitieke en nationale politieke constellatie.
Ok, resumé:
📌 Wat je deze week meeneemt:
📈 Stage = retentie. Uit het rapport van SBB blijkt dat sommige sectoren stagiairs vasthouden als superlijm, anderen verliezen ze sneller dan een bijbaan bij de Appie. Maar: de ervaring van de stagiair wordt nog steeds gezien als leuke bijvangst. Terwijl dáár juist alles begint.
⏳ Sollicitaties duren te lang. Jongeren willen binnen 7 dagen reactie, anders zijn ze weg. Verwachtingsmanagement is het nieuwe superskill. Ook bij stages. Liever eerlijk en snel dan vaag en traag.
📖 Jobhoppen maakt moe. Volgens Julien de Wit willen jongeren steeds iets worden, maar zijn ze nooit iets zijn. En dat komt niet door hen, maar door de vloeibare wereld om hen heen. Zie ook: Bauman, The Clash en dat puntje op de i zonder streep.
🛠 Begeleiden is beleid. In het mkb staat begeleiding onder druk. Terwijl: wie goed begeleidt, behoudt. En volgens Richard Sennett is begeleiden gewoon vakmanschap. Met hoofd én handen. Dus geen klusje, maar kern van je HR-beleid.
🎣 Durf diep te duiken. Wie alleen veilige stagiairs selecteert, mist de grote vis. Origineel talent komt zelden met een perfect cv. Mesha Maren gaat los over hoe arbeidsmarkt en boekenwereld op elkaar beginnen te lijken. Spoiler: niet in positieve zin.
🧠 AI maakt dommer. Nieuw onderzoek van Cornell en MIT laat zien: wie teksten laat typen door ChatGPT, denkt minder, voelt minder, leert minder. Ja, zelfs met een goed cijfer. Dus begeleiders: begeleid het brein, niet alleen het toetsenbord.
Tot volgende week!
Maarten
Plus onthouden: Werf slim: werf studenten!
Plus plus:
👉 Deel deze nieuwsbrief met je collega die zegt: "Wij nemen alleen stagiairs aan die al ervaring hebben."
Volg, deel en blijf op de hoogte
👉 LinkedIn
👉 Website
👉Engelstalig blog
Deze nieuwsbrief wordt mede mogelijk gemaakt door NUTZY. Organisaties zoals Albron, Albert Heijn en Croonwolterdros gebruiken hun platform om jong talent op een nieuwe manier aan te trekken.