Hartelijk maandag!
Van aftekenstages tot McGyver-stagiairs: deze week draait alles om échte begeleiding.
SBB waarschuwt voor stagefraude, terwijl Lieke Ceelen laat zien dat goed leren gebeurt in de interactie.
Een rechtszaak bij Riedel maakt pijnlijk duidelijk wat er misgaat als begeleiding een bijzaak is.
De Skills Survey laat zien: de werkvloer verandert, dus je stage-aanpak ook.
En nee, samenwerken moet niet spaarzamer, maar slimmer.
Ik schreef er een whitepaper over met Censes; over doorpakken in plaats van vergaderen.
En ja, Het wilde denken van Lévi-Strauss ligt nog steeds halfgelezen in m’n kast.
Stages zijn geen raketlanceringen. Ze zijn plekken waar je leert met wat er is.
Beetje ducttape. Beetje vertrouwen.
Scrol je mee?
Vond je het waardevol? Deel dit dan vooral in je netwerk.
Onze vrienden: NUTZY
Dacht je dat stagiairs vanzelf komen aanwaaien? Alsof studenten massaal staan te dringen voor je “dynamische stageplek” waar ze drie maanden lang de koffiemachine mogen bewonderen?
Welkom in 2025. Jongeren hebben geen zin meer in HR-verhalen over “mooie kansen later.” Ze willen nú weten: wat doe ik, wat verdien ik, en ruikt m’n collega naar stress of naar sigaretten?
Daarom is er Nutzy. Geen vacaturekerkhof, maar een knal in je inbox. Bam. Gewoon: dit is de klus, dit is de knakenteller, en Adrie van administratie rookt, ja. Maar hij laat je wel met rust.
Studenten prikken zo door bullshit heen. Ze zoeken helderheid, snelheid, eerlijkheid. Bedrijven die dat snappen? Die winnen. De rest? Die blijven Tinder-achtige vacatures schrijven met zinnen als “we zoeken iemand die zichzelf wil ontdekken.”
Nutzy zorgt dat je stageplek eruitziet als de Netflix-hit onder de stages—niet als een vergeeld prikbord vol existentiële jeuk.
Dus kap met werven alsof het 2003 is. Gooi Nutzy aan. Maak die Fanpage. Want talent wacht niet tot jij uit je winterslaap komt.
DE POLL VAN DE WEEK
De resultaten zijn binnen en verdeeld
57 mensen stemden. Een prima groep om een reality check op los te laten. En wat blijkt?
33% zegt “Nee, hou op!”
Dus: een derde vindt dat remote stages net zo aantrekkelijk zijn als lauwe oploskoffie op maandagochtend. Voor deze groep hoort een stage gewoon op kantoor. Met TL-licht, systeemplafond en het verplicht meeluisteren met Adrie’s ochtendkuch.
67% zegt “Misschien.”
Twee derde. De grootste groep hangt ergens tussen “leuk idee’ en “ik weet het ook niet meer sinds corona en ChatGPT.”
Wat ik denk: de echte vraag is niet óf het kan. De vraag is: wie zorgt ervoor dat het wél werkt? Want zolang hybride stages aanvoelen als een Teams-call zonder agenda, blijven we hangen in het land van misschien. Gezellig daar, gebeurd alleen niet zoveel.
Heb ik een boekje over geschreven. Daar lees je hier meer over
Meedoen met de volgende poll? tof! Scroll naar beneden, kom je m vanzelf tegen.
DEZE WEEK
Stagefraude vereist aandacht, stelt SBB
Ze bestaan echt: studenten die stage lopen op papier. Geen werkplek, geen praktijkbegeleider, geen leerbedrijf dat er vanaf weet – wél een ondertekend contract. De zogeheten aftekenstage is een groeiende vorm van stagefraude. En het onderwijs kampt ermee.
SBB waarschuwt opnieuw: controleer wie er tekent, check of de stage écht plaatsvindt, en wees alert op signalen. Want terwijl sommige bedrijven sjoemelen, investeren andere leerbedrijven serieus in begeleiding en ontwikkeling. Die verdienen niet alleen een stagiair – die verdienen vertrouwen.
Juist die bedrijven, die wél tijd maken voor begeleiding en leren, bouwen aan hun imago. Misschien iets meer werk op de korte termijn, maar op de lange termijn: ambassadeurs, vakmensen en reputatie.
De oplossing? Geen schouderophalen.
🎉 Goede leerbedrijven erkennen en belonen.
🚧 Foute leerbedrijven weren. Zwarte lijst. Geen nieuwe studenten meer.
Want leerbedrijven zijn er genoeg. De vraag is: wie mag er meedoen?
Agency, Affordances, Actie
Agency. Klinkt als iets met de CIA, maar gaat over stagelopen. En over wie er nou eigenlijk het leerproces trekt op de werkvloer.
In dit kersverse wetenschappelijke artikel duikt Lieke Ceelen in een fysiotherapiestage van twintig weken. Eén student, twee begeleiders, en vooral: veel interactie. Niet alleen de student leert, ook de begeleider beweegt mee. Strategieën, verwachtingen, loslaten, bijsturen; en dat allemaal onder de noemer werkplekleren.
De clou? De stage is geen eenrichtingsweg. Het leerproces ontstaat in de wisselwerking. Als de begeleider laat zien, durft de student te proberen. Als de student initiatief neemt, komt er ruimte. En dat heet dus: agency. Geen spionage, maar gewoon goed begeleiden.
🎧 Wat dit extra leuk maakt: we spraken Lieke onlangs voor onze podcast Brand & Jansen over het mbo. Een aflevering vol inzichten over wat werkt op de werkvloer.
Samen met Censes-founder Krijn Jansen. Luisteren dus.
En nog iets: Een jaar geleden verscheen een oproep van de onderwijsraad ‘Een Klemmend Beroep’ over het spaarzaam inzetten van stages. Op zich logisch want met stagetekorten en werkdruk moet je de werkvloer niet overbelasten. Toch laat ook Lieke weer zien dat die interactie is waar het leren gebeurd. Leren is niet iets wat bij de leerling gebeurd maar tussen de begeleider en de stagiair in.

Grensoverschrijdend gedrag richting stagiair eindigt in rechtszaal.
In veel bedrijven wordt de begeleiding van stagiairs nog steeds overgelaten aan wie er toevallig tijd heeft. Of zin. Of gewoon ‘even iets extra’s kan doen naast z’n normale werk’. Maar ja: een stagiair is geen koffiezetapparaat. Begeleiden is een vak.
Als dat niet goed gebeurt, is dat niet alleen zonde voor de leerervaring – maar ook slecht voor je imago. En, zo blijkt uit deze recente rechtszaak bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden: het kan zelfs eindigen in de rechtszaal.
In deze zaak werd het ontslag op staande voet van een medewerker bij Riedel B.V. bevestigd. De aanleiding: grensoverschrijdend gedrag richting een 19-jarige stagiaire.
Wat was er aan de hand?
Een 58-jarige monteur bij Riedel werd geïnterviewd door een 19-jarige stagiaire. Hij noemde haar een “mooie meid” en besprak privézaken. Zij meldde dit bij HR.
Daarna ging het snel mis:
📱 Boze appjes.
🤬 Beschuldigingen aan HR (“jaloers”).
🎶 Noemde zichzelf “de Marco Borsato van Riedel”.
🕵🏽 Bezocht de stagiaire zelfs nog bij haar bijbaan.
Het hof was luid en duidelijk: grensoverschrijdend gedrag, terecht ontslagen.
Een duidelijke les:
✅ Een stagiair begeleiden doe je bewust.
❌ Niet “erbij” of “er maar even bijzetten”.
🎯 Want je begeleidt niet alleen een student, je vertegenwoordigt je organisatie.
Het is de waarheid*.
Taken en vaardigheden op het werk 2012–2024 door SEO Economisch Onderzoek
De Nederlandse Skills Survey geeft een overzicht van hoe het werk in Nederland verandert de afgelopen 12 jaar en vooral: welke vaardigheden je daar anno 2025 echt voor nodig hebt.
Wat blijkt?
🛠 Werktaken veranderen langzaam, maar structureel.
🧠 Probleemoplossend vermogen, plannen en digitale skills worden belangrijker.
💬 En taalvaardigheid blijft lastig – zelfs voor mensen met taalvaardigheid in hun functietitel.
De Skills Survey is een soort APK voor de arbeidsmarkt. Mét spiegel voor ons en voor jouw bedrijf. Want:
📊 De survey laat zien welke taken belangrijker worden. Leuk om te weten, maar vooral: handig.
Want als je stagiairs nu nog laat oefenen met taken die over vijf jaar niemand meer doet, dan kweek je geen talent – dan kweek je frustratie.
Check dus je stage-aanpak: leren stagiairs écht wat ze straks moeten kunnen? Of zijn ze vooral druk met 'de oude manier van werken'?
🏫 Voor scholen is dit een wake-up call. Wat studenten leren moet passen bij wat bedrijven vragen – en dat verandert sneller dan veel curricula bijhouden.
Gebruik dit rapport om je stage-opdrachten, leerdoelen en lessen te herijken. Laat studenten oefenen met wat straks telt.
Want: als je de werkvloer blijft voorbereiden op het werk van gisteren, wordt de overstap naar morgen alleen maar moeilijker.
Samenwerken = de skill van nu
Wat dit rapport vooral duidelijk maakt: de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven moet niet spaarzamer, zoals de Onderwijsraad laatst voorstelde – maar juist nauwer.
Niet alleen met strategieën en stuurgroepen.
Maar met doen: projecten, begeleiding, stageontwerpen, feedback.
Zoals we dat met Censes doen.
Daarover: in het volgende bericht.
Het samenwerkingsplafond: Whitepaper gemaakt.
De arbeidsmarkt zucht. Tekort aan vakmensen. Wachtlijsten. Uitgestelde innovaties.
En wat doen we? We maken afspraken. Convenanten. Strategieën. Beleidsplannen met veel kopjes koffie. Maar zoals Herb Kelleher ooit zei:
“We have a strategic plan. It’s called doing things.”
Precies. Het probleem zit niet in het plan. Het zit in het niet doen.
Samen met CENSES schreef ik een whitepaper waarin ik mijn Vierfasenmodel presenteer: een praktisch kader voor succesvolle samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven.
Van losse gastlessen naar echte co-creatie. Van goede bedoelingen naar concrete impact.
De les?
👉 Strategie is mooi.
👉 Maar de uitvoering is het echte werk.
En laat dat nou nét zijn waar het beroepsonderwijs in uitblinkt: gewoon doen.
Downloaden kan via de link.
Stagiairs zijn eigenlijk Mcgyver
Afgelopen weekend las ik in Volkskrant Magazine een mooi stuk over Herman Hertzberger; architect, groot denker over ruimte en leren, en bedenker van iconische scholen waarin de trap net zo belangrijk is als het lokaal. In dat artikel noemde hij het boekje "Het wilde denken" van Claude Lévi-Strauss. (La Pensée Sauvage, 1962)
Ik moest lachen. Ik heb dat boek ooit uit de kast getrokken op de UvA, tijdens een verveeld moment tussen twee colleges. Begon er enthousiast in. Heb het natuurlijk niet uitgelezen. Ik had m’n zwarte coltrui zeker niet aan die dag.
En toch: het is een fundament onder hoe ik naar opleiden kijk.
Lévi-Strauss beschrijft de Bricoleur: iemand die niet begint met een plan, maar met wat er toevallig is. Iemand die leert door te rommelen, te proberen, te klooien. Aan de andere kant de ‘Ingenieur’. Die plannen alles tot in detail; zoals NASA een raketlancering voorbereidt. Ze verzamelen vooraf precies wat ze nodig hebben.
De bricoleur is meer Mcgyver en doet het met een paperclip, een stuk plakband en een oude fietspomp.
Mijn take-away:
We denken over stages als ingenieurs: we ontwerpen draaiboeken, schrijven leerdoelen, plannen alles netjes in. En dat is ook nodig.
Maar de uitvoering? Die ligt altijd bij bricoleurs.
Begeleiders die improviseren met wat er die dag gebeurt.
Stagiairs die leren door te doen, te prutsen, opnieuw te proberen.
Een deadline die opschuift. Een werkplek die verandert. Een student die ineens vastloopt.
Dat vang je niet in een Excel-sheet.
Stages zijn geen raketlanceringen. Ze zijn werkplaatsen.
En daarin regeert de bricoleur.
Schreef ik ook een Engels stukje over op mijn wilde ideeën blog. (abonneer even als je dat leuk vindt!)
🔥 'Met Afstand het Beste Stagebedrijf' was gratis te downloaden. Dat is gebeurd. 🤗
🎉 122 mensen hebben vorige week m’n boekje over hybride stages gratis gedownload.
Dat is dus 122 keer "laten we het gewoon proberen" in plaats van "terug naar kantoor, klaar met dat thuisgedoe."
Heerlijk.
Voor wie ’m gemist heeft: het boekje bevat 57 korte tips en observaties over stages die niet (alleen) op kantoor plaatsvinden. Hybride, remote, vanaf de keukentafel of het strand—maakt niet uit.
Het is geen dik rapport. Wel een praktische aanzet om binnen je bedrijf of opleiding het gesprek aan te gaan over hoe je stagiairs ook op afstand goed begeleidt.
💡 Je leest o.a.:
– Hoe je impliciet leren expliciet maakt
– Wat wel werkt bij online begeleiding
– Waarom nét te weinig tijd geven soms juist werkt
– En nog 50+ dingen die meteen toepasbaar zijn
Voor de anderen: je kunt het boekje gewoon bestellen via mijn site. De pdf ligt dan binnen no-time in je inbox.
DE POLL DEZE WEEK:
🛠️ Ben jij een bricoleur of een ingenieur als het gaat om stagebegeleiding?
Claude Lévi-Strauss (jazeker, die van Het wilde denken) maakt onderscheid tussen twee types denkers:
👷♂️ De ingenieur: plant alles vooraf, werkt volgens het boekje.
🔧 De bricoleur: werkt met wat er is, lost dingen op al doende.
En laten we eerlijk zijn: je kunt stages nog zo goed voorbereiden…
De praktijk blijft altijd een beetje aanklooien op niveau. Gelukkig maar.
Hoe zit dat bij jou?
Dat was ‘m!
Dat was 'm weer. Je las over stagefraude, agency, rechtszaken, skills, samenwerking en McGyver-stagiairs met plakband en een paperclip.
Van aftekenstages tot het samenwerkingsplafond – het ging allemaal over één ding: goede begeleiding is goud waard. Niet alleen voor de student, maar ook voor jouw organisatie.
📘 Je weet nu ook dat ik samen met Censes een whitepaper schreef (gratis te downloaden), dat Lieke Ceelen agency geen CIA-ding vindt, en dat ik Het wilde denken nooit heb uitgelezen (sorry Claude).
Volgende week weer nieuwe verhalen. Tot dan, en begeleid ze een beetje lief, hè?
Maarten
En oh ja: woensdag liep ik in Amsterdam langs een enorme wervingsbanner van Dura Vermeer. Gewoon midden in de stad, op een bouwhek. Terwijl ik onderweg was naar een meeting over loopbaanpaden in de techniek met Jeroen Spoelstra in Brasserie Breman (ga voor de locatie, verder zeg ik niets😬) . Toeval bestaat niet. Ze snappen het daar dus wél.
Hele fijne week gewenst.
En werf slim: werf studenten!
Doorsturen mag!
Ken je een collega, school, of student die hier wat aan heeft? Deel deze nieuwsbrief. Ze kunnen er beter vandaag dan morgen mee aan de slag.
Volg, deel en blijf op de hoogte
👉 LinkedIn
👉 Website
👉Engelstalig blog
Deze nieuwsbrief wordt mede mogelijk gemaakt door NUTZY. Organisaties zoals Albron, Albert Heijn en Croonwolterdros gebruiken hun platform om jong talent op een nieuwe manier aan te trekken.
* Ja dat is een Marco Borsato grapje #cueverdrietigedaphnedeckers