Hartelijk maandag!
Deze week in Werf Slim, editie two hundred and sixty.
📉 Minder mbo-uitval, maar vooral dankzij... stages.
📢 Jongeren prikken door vacaturepoëzie heen (en door onbetaalde stages ook trouwens).
🛬 Schiphol blijkt ineens beter in praktijkleren dan menig onderwijsinstelling.
🧪 In Breda leer je meer aan de Smaaktafel dan uit welk boek dan ook.
📦 Gijs wordt chauffeur omdat Johan in hem gelooft. Niet omdat er een beleidsnota lag.
🧠 Paul Kirschner legt uit waarom je brein houdt van modder en stress (a.k.a. praktijkervaring).
🤖 En Bill Gates? Die wil leraren vervangen door AI. Peter Greene zegt: hou op man.
🎸Jonathan Small kreeg van de NYT te horen dat Gen X over is. Hij antwoordt met: “Wat niet?”
Kortom: geen plannen, geen PowerPoints, gewoon meer praktijk.
En ja: wees meer Johan. Lees waarom.
Vind je deze nieuwsbrief waardevol? Deel dit dan vooral in je netwerk!
En niet vergeten: Werf Slim: Werf Studenten.
Onze vrienden: NUTZY
Dacht je dat studenten vanzelf aan komen waaien?
Dat ze spontaan gaan klappen voor je “leerzame omgeving” vol meekijkmomenten en meezuchtsessies?
Newsflash: het is 2025.
Jongeren zijn geen HR-hobbyisten. Die hebben geen tijd voor je vacaturepoëzie over ‘ruimte voor groei’ terwijl ze vooral de planten mogen water geven.
Ze willen weten:
🛠 Wat moet ik doen?
💰 Wat krijg ik betaald?
😵💫 En wie zit er naast me? Iemand met humor, of iemand die eruitziet alsof hij gisteren is teruggekeerd van een burn-outretreat?
Enter Nutzy.
Niet weer zo’n stoffige vacaturebank waar stages klinken als taakstraf. Maar gewoon, in je inbox:
🛠 Dit is de klus.
💰 Dit is de vergoeding.
🙃 Dit is Henk. Hij maakt rare grappen maar laat je met rust.
Studenten lezen tussen de regels. En als daar niks staat, zijn ze weg. Geen loze kreten, geen vage visies, geen vacaturezinnen als “wij zoeken een aanpakker zonder 9-tot-5-mentaliteit”.
Lees: onbetaald overwerken in een TL-kantoor met een valse kantoorhond die alleen lief doet voor de team-insta.
Dus:
🧻 Weg met dat wollige wervingspraatje.
🚀 Gooi Nutzy aan.
👀 Laat zien wat je écht biedt.
En nee, “een inspirerende omgeving” telt niet. Tenzij dat betekent: je krijgt een MacBook én iemand die je naam wél onthoudt.
DE POLL VAN DE WEEK
📊 De poll van deze week...
Ja, daar kwam dus precies 0 reacties op. Nul. Nada. Noppes.
En nee, dat lag niet aan jullie. Dat lag aan mij.
Ik had (heel professioneel) de poll van vorige week gekopieerd, de vragen vervangen… maar vergeten de looptijd aan te passen.
Dus ja: hij was al dicht voordat iemand ook maar kon klikken. 🙃
Conclusie: ik heb dus letterlijk een gesloten vraag gesteld.
Volgende keer beter. Beloofd.
(En dan mag je weer lekker stemmen. Op iets wat wél open staat.)
Meedoen met de volgende poll? tof! Scroll naar beneden, kom je m vanzelf tegen. Open.
DEZE WEEK
💥 Praktijk, Praktijk, Praktijk
Henk Bakker, programmamanager Human Capital in ZuidHolland poste weer eens iets interessants. Doet ‘ie vaker, volgen dus als je van grafieken en HR een kick krijgt. Zoals ik.
Je kunt honderd keer roepen dat techniek “leuk, belangrijk én sexy” is, maar als een mbo’er na drie weken stage nog steeds alleen de bezem krijgt aangereikt, dan zijn we de aansluiting kwijt. Letterlijk.
We kunnen het hebben over betere aansluiting van het onderwijs bij de vraag van werkgevers. Over het stimuleren van een leercultuur met feedbackloops. Over uitwisseling tussen scholen en bedrijven. Over matching op skills in plaats van diploma’s.
Klinkt goed allemaal. Maar ik dacht: laat ik even de bron erbij pakken. Dat recente onderzoek van SEO Economisch Onderzoek waar iedereen het over heeft.
Blijkt gewoon uit... 2022.
Ja echt. In tech-termen is dat het equivalent van een faxapparaat (je mag hier een faxgeluidje nadoen).
Zó snel veroudert beleid dus als we blijven praten in plaats van dóen.
Want hoe weet een student wat ‘de vraag van werkgevers’ is, als ze nooit echte opdrachten krijgt?
Wat heb je aan een leercultuur als leren vooral betekent toekijken?
Hoe werkt uitwisseling als je alleen maar folders uitwisselt in plaats van mensen?
En hoe kun je op skills matchen als niemand de kans krijgt om die skills in de praktijk te laten zien?
Kortom: al die mooie handelingsperspectieven zijn prachtig op papier, maar zonder praktijkleren zijn het loze kreten. Praktijk is niet het sluitstuk. Het is het begin.
Zet jongeren in een werkplaats. Geef ze een opdracht. Laat ze sleutelen, falen, verbeteren. Hang de vlag voor ze uit.
En ja: betaal ze fatsoenlijk. Want ook motivatie heeft stroom nodig.
📢 Jongeren prikken moeiteloos door vacaturetaal heen (Laura Bas)
Vacatures waarin wordt gezocht naar “een flexibele teamspeler zonder 9-tot-5-mentaliteit” roepen bij jonge mensen allang geen enthousiasme meer op. Ze lezen het als wat het vaak is: een uitnodiging tot gratis overwerken in een kantoor zonder ramen.
In haar recente column voor MT/Sprout legt Laura Bas uit waarom jonge kandidaten massaal afhaken bij dit soort teksten. Ze zijn opgegroeid in een wereld vol reclame en ontwikkelden een feilloze bullshitradar. Ze zoeken geen mooie woorden, maar helderheid.
Wat wordt er precies van me verwacht? Wat krijg ik ervoor terug? En wie zitten er aan tafel?
En dan die stagevergoeding.
Mbo-stagiairs minder betalen dan hbo’ers? Vergeet het maar.
Zelfde werk, zelfde inzet = minstens hetzelfde bedrag. Punt.
Een stage is geen vrijwilligerswerk.
Een stage verdient waardering. Dus geld. Klaar.
🛫 Geen luchtkastelen, maar vluchtkastelen
Een sociaal jaarverslag. Je verwacht het bij een zorgorganisatie of een gemeente. Maar bij een netwerk rond een luchthaven? Luchtvaart Community Schiphol (LCS) doet het gewoon — en doet het goed.
In hun sociale jaarverslag 2024 laat LCS zien hoe publiek-private samenwerking eruit kan zien als je het serieus aanpakt: transparant, concreet en met oog voor de mensen die het betreft. Van loopbaanbegeleiding tot stages, van persoonlijke aandacht tot échte leerroutes — LCS bouwt aan de arbeidsmarkt van morgen. Niet met luchtkastelen, maar met vluchtkastelen: stevig, toegankelijk en met uitzicht op groei.
Wat LCS zo sterk maakt, is de combinatie van groot denken en klein doen. Ze kijken naar trends op de arbeidsmarkt, maar blijven met beide voeten op de werkvloer. Studenten zijn geen ‘aanwas’ of ‘instroom’, maar reizigers die je begeleidt bij hun take-off richting een vak. Met échte begeleiding. Échte werkervaring. En het liefst een zachte landing bij een werkgever die blijft.
De luchtvaart als leeromgeving? Het klinkt bijna symbolisch. Maar LCS maakt het praktisch. Dit is onboarding op de arbeidsmarkt, met een duidelijke bestemming: werk dat ertoe doet.
👉 Bekijk het voorwoord
👉 Lees hoe LCS naar de arbeidsmarkt kijkt
👉 En hoe onderwijs daarin meevliegt
🧪 De stad als leerlab: studenten ontwerpen oplossingen aan de Smaaktafel
Geen lokaal, geen tentamen, geen klassikaal lesje projectmanagement. In de Learning Community van Urban Living Lab Breda verandert de stad zelf in een leeromgeving. Een levend laboratorium waar studenten niet alleen leren, maar ook meebouwen.
Elke woensdag schuiven mbo- en hbo-studenten aan bij de Smaaktafel, een plek waar inwoners, professionals en studenten al etend praten over dromen en uitdagingen in de wijk. Vier opleidingen, vier perspectieven, één gezamenlijke opdracht: samen iets ontwerpen dat werkt voor mensen buiten de schoolmuren.
En dat merk je. Want dit is geen schools projectje met een vooraf ingevulde rubric. Dit is ontwerpend leren in het wild. Studenten leren van elkaar, botsen, schuiven bij, denken om. Zoals het hoort in een goed laboratorium: het proces is het leerdoel.
Marcel Kesselring, onderwijsvernieuwer pur sang en aanjager van dit soort omgevingen, zegt het kraakhelder: “We willen loskomen van de hokjes. Echte samenwerking vraagt om flexibiliteit én lef.”
En hij heeft gelijk. Want laten we eerlijk zijn: veel onderwijsprojecten voelen als een online cursus mindfulness met slechte wifi. Je hoort af en toe iets, je snapt het vaag — maar echt rustgevend of leerzaam is het niet. Daar werken we met Censes aan door de actuele ontwikkelingen een bedrijfstak zoals fietstechniek of autotechniek direct het klaslokaal in te brengen met middelen (een auto, een truck een fiets) EN een compleet lespakket en dit is ook zo’n geweldige variant daarop.
De Learning Community is live. Met mensen. Met modder. Met verwarring. En juist daardoor: met resultaat.
De ambities reiken verder dan de woensdagmiddag. Urban Living Lab Breda wil dit model uitbreiden naar meerdere plekken in de stad; zodat leren structureel verbonden raakt met wat er speelt in de wijk, bij bewoners en bij ondernemers.
Geen theorie als vertrekpunt, maar de praktijk als ontwerpopdracht.
Dat smaakt naar meer.
👉 Lees het hele artikel over de Learning Community
📦 Van stagiair tot chauffeur: Gewoon, omdat iemand in je gelooft
Mooie best practice! Iedereen heeft iemand nodig die in hem gelooft.
Niet als LinkedIn-quote met een luchtballon erachter, maar iemand die naast je staat als het moeilijk wordt. Die je niet vertelt dat je het “wel in je hebt”, maar je laat zien dat je het kunt.
Bij Mercom in Goor heet die iemand: Johan.
Johan begeleidde stagiair Gijs. Geen grootse speeches. Geen motivatiesessies met PowerPoint. Maar gewoon: aandacht. Tijd. Vertrouwen. Af en toe een schop onder de kont, waarschijnlijk. En vooral: er zijn.
En kijk eens: Gijs behaalt álle werkprocessen van mbo 1 én 2 Logistiek met een G.
Geen G van Gevallen, maar van Geslaagd. En Groei. En Geweldig.
Twee dikke SBB-bewijzen in de tas. En binnenkort? Gewoon z’n eerste contract bij Mercom. Van bijbaan naar baan. Van stagiair naar chauffeur.
Niet alleen sociaal gezien prachtig — in een krappe logistieke markt is dit bedrijfseconomisch gewoon slim.
Want stagiairs die je goed begeleidt, blijven.
Stagiairs die je serieus neemt, bloeien op.
En stagiairs als Gijs? Die rijden straks keihard het bewijs rond dat investeren in jonge mensen loont.
Dus hulde voor Gijs. En hulde voor Johan.
Want achter elke sterke starter, staat een begeleider die dacht: jij kunt dit.
Zelf verdiend. Met een beetje hulp. Van iemand die in hem gelooft. 😉
Wees meer Johan.
📦 Minder uitval? Meer praktijk graag.
Goed nieuws! Het aantal mbo-studenten dat voortijdig uitvalt, is met bijna 2.000 gedaald.
Hoera! Confetti! Of nou ja… een bescheiden vlaggetje op de lerarenkamer.
Volgens MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin komt dat door betere samenwerking tussen scholen, gemeenten en bedrijven. Door maatwerk, begeleiding, modulaire routes. Klinkt prachtig allemaal. Maar laten we het beestje bij de naam noemen:
De beste aanpak tegen uitval? Een stageplek waar je echt iets doet.
Niet meekijken bij een printer.
Niet ‘helpen met voorbereiden van overleggen’ (lees: koffie halen).
Maar meedraaien. Meedoen. Meedenken. Leren in het wild.
Want ja, je kunt nóg een keuzedeel toevoegen over zelfregie en reflectie.
Je kunt nóg een lesuur plannen over loopbaanoriëntatie.
Maar als een student zich de hele week afvraagt of-ie überhaupt ergens nodig is, dan heb je de boot al gemist.
En ja: sommige jongeren maken een verkeerde studiekeuze.
Weer anderen vallen uit door privé-gedoe, geldstress of een botsing met het systeem. Maar weet je wat vaak helpt?
Een begeleider die zegt: "Kom, we gaan het samen fiksen."
Zoals Johan van Mercom dat deed.
Die geloofde in Gijs. Die hem serieus nam. Die hem liet groeien. Resultaat? Gijs rondt niet alleen mbo 1 én 2 af, maar tekent straks gewoon zijn eerste contract.
Omdat iemand in hem geloofde.
Minder vergaderen, meer begeleiden.
Minder Excel, meer ervaring.
Of zoals we eerder al concludeerden: Wees meer Johan.
🧠 Werkgeheugen? Chunking? Schema’s? Huh?!
Klinkt als iets uit een dure training waar je vooral hoofdpijn van krijgt. Gelukkig legt onderwijsgrootheid Paul A. Kirschner het wél goed uit. En geloof me: als hij iets zegt over leren, dan luister je.
Die Paul is niet zomaar iemand die op z’n vrije woensdag een blog tikt,, dit is een van de grootste onderwijsonderzoekers van Europa, gespecialiseerd in hoe ons brein leert, onthoudt en overbelast raakt. Serieus werk dus.
Maar goed, even simpel zodat ik het ook begrijp.
Laten we het uitleggen met een voorbeeld.
Van iemand zoals jij en ik: Roxy.
Roxy is tweedejaars Eventmanagement aan het hbo. Ze leert keurig de vijf fasen van een evenement: voorbereiding, uitvoering, coördinatie, evaluatie en nazorg. Tot ze stage gaat lopen op een écht festival. Met regen. Een verdwaalde foodtruck. En een sponsor die vlak voor de start meldt dat ze “nog een paar kleine aanpassingen” willen.
Codetaal voor:
We willen een ander podium, andere verlichting, een vuurspuwende draak bij de entree en of de burgemeester misschien toch nog even wil twerken in een champagnejacuzzi op de afterparty.
Wat doet haar brein? Chunking.
Haar hoofd maakt van alle losse taken kleine pakketjes. Geen duizend details, maar overzicht.
En dat lukt, omdat ze het meemaakt. Omdat haar brein zegt: aha, dit heb ik eerder gezien, dit past in een groter plaatje.
Dat grotere plaatje heet: een schema.
En dát is waarom praktijkleren werkt.
Niet omdat het ‘meer context’ biedt, maar omdat je hersenen snappen: hé, dit hoort bij elkaar. Je koppelt kennis aan ervaring. Theorie aan actie. En dan blijft het plakken.
Dus als iemand weer begint over cognitieve belasting of werkgeheugen?
Denk aan Roxy. Met natte sokken, een portofoon en een draak die op tijd moet vlammen.
🤖 Bill Gates wil leraren vervangen. Peter Greene zegt: hou op, man.
Even voorstellen: Peter Greene, leraar met decennia ervaring én messcherpe pen. Hij schrijft op zijn blog Curmudgucation en fileert daar onderwijshypes met de flair van een fulltime docent én parttime satiricus.
Deze week: Bill Gates.
Die voorspelt doodleuk dat AI binnen tien jaar leraren en dokters gaat vervangen.
Ja hoor. Daar is hij weer. De man die Common Core doorduwde, docenten wilde fixen met prestatiebonussen, en denkt dat leren gewoon een kwestie is van goed design en veel geld.
Peter Greene’s reactie? Kapot maken. Elegant. Met feiten. En humor.
Want nee, zegt Greene, AI vervangt geen leraren.
En nee, een chatbot met goede bedoelingen maakt van een puber geen vakman, geen verpleegkundige, geen leraar en geen mens die weet hoe hij zich door het leven moet slaan.
En dan komt het:
AI is geen vervanging voor wat echt telt.
Een scherm ziet jou niet. Een stagebegeleider wel.
Daarom leer je in de praktijk, met echte mensen, in echte situaties.
Niet met AI die netjes je fouten corrigeert, maar met iemand die zegt: “Kom, we doen het samen opnieuw.”
Dus wil je lachen én begrijpen waarom praktijkleren onvervangbaar is?
👉 Lees deze briljante column van Peter Greene. (extensie URL ‘OHBILLHUSH’. 🫡
En onthoud: als een of andere techno nerd weer iets zeggen over onderwijs, vraag dan eerst of ze ooit naast een student hebben gestaan. En of ze niet een raket moeten lanceren ofzo.
En tot die tijd? Laat Bill lekker de printer fixen en leren aan mensen die wel weten hoe je sociaal contact maakt.
🎸It’s the end of work as we know it. And I feel... fine?
Toen ik het stuk in The New York Times las — “It’s the End of Work as We Knew It” — moest ik meteen terugdenken aan Rock Werchter, 2003.
Zondagavond. Zinderende zon, lauw bier, zonnebrand in je ogen.
Een middag met Counting Crows, Coldplay (ja, TOEN al), en een line-up waarvoor je nu een tweede hypotheek zou moeten afsluiten.
Het einde van het festival (voor mij althans, ik moest nog naar huis) was REM.
"It’s the end of the world as we know it, and I feel fine."
De zon zakte weg achter het podium. Iedereen zong.
Niemand wilde naar huis.
Nou ja, mijn lijf wel. Maar ik nog niet.
Dat gevoel dus.
In het NYT-stuk zie je Gen X’ers hun functies, vakken en vaste grond kwijtraken. Vervangen door AI, algoritmes en de glanzende ringlight van een 22-jarige Gen Z’er die met een Joe en the Juice smoothie in de hand uitlegt hoe je “consistente contentstrategieën” bouwt.
Maar zoals Jonathan Small zo scherp schrijft in een persoonlijke reactie en bespiegeling op dit stuk: het probleem is niet dat Gen X aan de beurt is.
Het probleem is dat we blijven doen alsof dit een generatieprobleem is.
Het is geen Gen X-ding.
En het is ook niet de schuld van Gen Z.
Het is een mensenprobleem.
Iedereen probeert iets van dit tijdperk te maken.
Iedereen ducttape’t zich een weg door het werkende leven.
En dat is óók een vorm van vakmanschap.
En dat is misschien wel het hele ding voor ons allemaal. Het probleem is niet dat Gen X oud is; het probleem is dat we met zn allen vastzitten in het idee dat je maar één professioneel label mag hebben.
Dat idee is niet alleen achterhaald, het is ook een handicap.
Of zoals hij zegt:
“The trick isn’t reinvention. The trick is resourcefulness.”
En als mensen vragen “wat doe jij eigenlijk?”
Gewoon zeggen: “Wat niet?”
En dat kan juist een onbedoeld bevrijdend voordeel zijn van de huidige veranderingen Of zoals REM het al zong, op die bloedhete zondag in 2003:
It’s the end of the world as we know it, And I feel fine.
👉 Lees het NYT-stuk hier
👉 En de rake reactie van Jonathan Small hier.
Daar past deze foto ook bij van de vrienden van de grote gele M (dank aan Erwin Wijman voor het delen!)
DE POLL DEZE WEEK:
AI jat je baan. Maar hoe oud ben je eigenlijk?
New York Times verklaarde Gen X dus beroepsmatig dood.
Creatieven, redacteuren, muzikanten: weggevaagd door AI en 22-jarigen met ringlights.
Maar misschien ben jij 26. Of 59. Of gewoon klaar met alles.
Klik. Stem. Zolang we nog zelf mogen kiezen.
👉 Poll hieronder.
Dat was ‘m!
Even samengevat:
– Praktijkleren als oplossing voor alles (behalve beleidsmoeheid)
– Vacatureteksten vol jeuktaal (“teamplayer zonder 9-tot-5-mentaliteit”)
– Mbo’ers die minder krijgen dan hbo’ers. Waarom ook alweer? Oh ja: nergens voor nodig
– LCS die een sociaal jaarverslag maakt dat wél werkt
– De Smaaktafel als les zonder PowerPoint
– Gijs die slaagt. Omdat Johan in hem gelooft. (Wees meer Johan)
– Paul Kirschner die uitlegt waarom je hersenen stages leuker vinden dan theorielessen
– Peter Greene die Bill Gates sloopt met onderwijsfeiten
– En Jonathan Small die zegt: het is geen Gen X-crisis. Het is een mensending.
Of zoals REM het zong op Werchter 2003, zonnebrand in m’n ogen:
It’s the end of work as we know it – and I feel fine.
Ik ben deze week in Haarlem Sassenheim, Driebergen, Lelystad en Schijndel. Zin in! Afgelopen week was ik o.a. in Utrecht en Purmerend, wat een enorm leuke bijeenkomsten oa met de Techniektafel Waterland. Wat een enorm betrokken, goed georganiseerde club.
Laat ik jullie achter met dit: een jongen, een printer, een verbod op muziek en een sit-in die eindigt met ballonnen, koffie en het afzetten van een rector.
Waarom het me raakte?
Omdat het laat zien wat onderwijs wél is: een oefening in macht, moed en het recht op muziek in je hoofd.
Oh en toch nog een toevoeging via Marco Derksen die deze Ted van Carole Cadwalladr deelde. Die leuke dingen uit Silicon Valley zijn misschien niet zo gezellig als we denken (als we dat nog dachten).
Tot volgende week
Veel stagiairs gewenst.
Maarten
Plus onthouden: Werf slim: werf studenten!
Plus plus: Doorsturen mag!
Ken je een collega, school, of student die hier wat aan heeft? Deel deze nieuwsbrief. Ze kunnen er beter vandaag dan morgen mee aan de slag.
Volg, deel en blijf op de hoogte
👉 LinkedIn
👉 Website
👉Engelstalig blog
Deze nieuwsbrief wordt mede mogelijk gemaakt door NUTZY. Organisaties zoals Albron, Albert Heijn en Croonwolterdros gebruiken hun platform om jong talent op een nieuwe manier aan te trekken.